De weg naar werk voor nieuwkomers in Nederland

In gesprek met Intercultureel Jobcoach Wendy Pool, Pastiel

Als je een verblijfsvergunning hebt, mag je als vluchteling aan het werk in Nederland. Uit de cijfers van het CBS blijkt dat het aandeel werkende statushouders gestaag is gegroeid in Nederland. Een goede ontwikkeling, want dat is het belangrijkste doel sinds de invoering van de Inburgeringswet sinds 2021. Toch is het in de praktijk niet zo makkelijk om statushouders te helpen aan een passende baan of taalstage, ziet Wendy Pool. Wendy is sinds 2023 werkzaam als intercultureel coach bij Pastiel, waar ze statushouders begeleidt naar betaald werk. “Het zijn altijd enorm gemotiveerde, intelligente mensen die graag aan het werk willen gaan, maar het vinden van een werkplek is toch vaak moeilijk.” Wat moet er gebeuren om nieuwkomers in Nederland nog beter in te laten burgeren met werk in Nederland?

In Nederland valt iedereen die kan werken, maar het zonder ondersteuning niet redt, onder de participatiewet. Daarnaast staat de inburgeringswet. Deze heeft als doel om inburgeringsplichtigen zo snel mogelijk (binnen 3 jaar) te laten meedoen aan de maatschappij in Nederland. Met werk, onafhankelijk van uitkeringen. Wendy Pool is als intercultureel jobcoach bij Pastiel een belangrijke schakel in de uitvoering van deze wet. In haar werk traint ze statushouders in diverse werkvaardigheden en helpt ze hen aan een passende baan.

Wendy: “Vanuit de gemeente wordt er voor de statushouder een leerbaarheidstoets uitgevoerd, waarmee het traject van inburgering per persoon bepaald kan worden. Iemand kan de onderwijsroute krijgen, ingeschat worden op beheersing van B1 Nederlands op termijn of de Z-route. In de laatste wordt verwacht dat ze het B1 taalniveau niet halen, en dus geholpen worden om zo zelfredzaam mogelijk deel te nemen aan de maatschappij.”

Droombaan

Een onderdeel van de inburgeringscursus voor de twee laatstgenoemde trajectkandidaten is het kennis laten maken met de Nederlandse arbeidsmarkt en passende voorbereiding om eraan deel te nemen. Diverse gemeenten in Friesland besteden dit uit aan Pastiel. Wendy: “Ik geef de kandidaten in zo’n 15 bijeenkomsten deze MAP-trainingen (Module Arbeidsmarkt & Participatie). We bespreken een aantal thema’s op een zo laagdrempelig mogelijk niveau. Bijvoorbeeld de culturele verschillen die er zijn in de werkomgeving.”

Statushouders zijn hier weken zoet mee, maar niet alleen maar door in de schoolbanken te zitten. Wendy: “We helpen ze om een taalstage te zoeken voor 250 uren. Een stage die idealiter in de buurt komt van de droombaan van de kandidaat. Iemand had een tijdje geleden de droom om een eigen bakkerij in Nederland te beginnen. We vonden samen een stage bij een voedingsproductiebedrijf voor bekende horecagelegenheden. Een springplank voor haar droombaan en bovendien een prachtige plek om haar Nederlands op niveau te helpen. Je leert het immers pas echt als je onder de mensen bent.”

Apen en beren

Voor werkgevers voelt het vaak nog wel als een sprong in het diepe om een statushouder werk te bieden, merkt Wendy. “Werkgevers geven vaak aan wel graag te willen, maar geen tijd of geld te hebben voor de extra begeleiding die nodig is. Of ze zien een taalbarrière. Het is daardoor lastig om passend werk voor iemand te vinden.” Maar zodra Wendy of de statushouders zelf bedrijven benaderen, ziet ze toch een verandering hierin. “Werkgevers krijgen dan een gezicht bij deze mensen, en zien dat er niet zoveel apen en beren op de weg zijn dan ze denken.”

Het is daardoor vaak eerder zoeken naar motivatie bij de werkgever, in plaats van bij de werknemer. Wendy: “Werkgevers ondernemen sociaal inclusief met de inzet van een statushouder: je draagt bij aan de inburgering van nieuwe medelanders. Geef het een kans, want het zijn stuk voor stuk enorm gemotiveerde mensen.”

Alle tandwielen goed in elkaar

Samen met gemeenten, werkgevers en statushouders zorgt Pastiel er dus voor dat statushouders zo goed mogelijk ingeburgerd worden in Nederland. Wendy: “Het gaat erom dat we mensen niet alleen aan het werk helpen, maar ook zorgen dat ze zich echt thuis voelen in de maatschappij. We mogen niet verwachten dat het Nederlanders worden, maar laten we er samen wel voor zorgen dat ze de verbondenheid voelen die ze nodig hebben om hier goed te kunnen functioneren in de maatschappij.”

Ieder ‘tandwiel’ kan nog een stapje verder doen om het beter te laten verlopen. Wendy: “Maar ook de nieuwkomers zelf kunnen net dat stapje extra nemen om bijvoorbeeld de taal te leren. De lessen op school zijn een mooi startpunt, maar ook thuis kunnen ze er actiever in worden om de taal te leren. En als wij en werkgevers dan nog beter met elkaar communiceren over de inzet van een statushouder, dan komen er ongetwijfeld meer kansen vrij.”

Meer weten?

Statushouders hebben doorgaans een sterke intrinsieke motivatie om door te stromen naar een betaalde baan. Het komt voort uit dankbaarheid, maar ook het willen bieden van een stabiele basis en toekomst voor hun kinderen. Pastiel helpt ze bij het vinden van de eerste stap in hun Nederlandse loopbaan.

Ben je een werkgever en wil je meer weten over de inzet van een statushouder in jouw bedrijf? Neem dan contact op met Pastiel (0515 – 484 999) of info@pastiel.nl